Podczas układania kabli, niejednokrotnie konieczne jest też ich łączenie. Żeby robić to bezpiecznie i uniknąć nieszczelności, trzeba jednak zastosować odpowiedni sprzęt i mieć wystarczające umiejętności. Dzisiaj bliżej przyjrzymy się prawidłowemu łączeniu kabli oraz sprzętowi, który jest do tego potrzebny.
Łączenie kabli za pomocą muf kablowych
Kable łączy się za pomocą muf kablowych. Potrzebne jest jednak również inne wyposażenie, takie jak nożyce hydrauliczne. Podczas wyboru głowic i muf konieczne jest uwzględnienie co najmniej kilku czynników. Należy dobierać je do typu kabla, napięcia znamionowego, przekroju i liczby żył czy warunków panujących w otoczeniu linii kablowej. Konieczne jest też wykonanie precyzyjnych obliczeń, ponieważ elementy przeznaczone do łączenia muszą być dostosowane do warunków zwarciowych oraz wymaganej obciążalności długotrwałej. Szczególne względy bezpieczeństwa stosuje się przy kablach o napięciu znamionowym większym niż 1 kV – tutaj podczas łączenia powłok, dodawane są wkładki metalowe. Z pozoru jest to prosty element, ale zapewnia większą szczelność i gwarantuje ciągłość.
Nie w każdym otoczeniu można zainstalować mufy kablowe. Nie powinno się umieszczać ich w pomieszczeniach, gdzie istnieje zwiększone ryzyko wybuchu. Wykluczone są więc takie miejsca, jak zamknięte pomieszczenia, tunele, kanały czy szyby kablowe. Zdarzają się przypadki, kiedy nie da się zastosować do tego zalecenia. Można wtedy wykonać łączenie, ale mufa nie może być wykonana w korpusie żeliwnym. Specjalną technikę wykorzystuje się również przy łączeniu wiązek kabli jednożyłowych, ponieważ mufy kabla powinny być przesunięte względem siebie na poszczególnych kablach.
Połączenia kolejnych elementów kabla
Podobnie jak praska do kabli czy inny sprzęt wykorzystywany do układania linii kablowych, mufy muszą spełniać konkretne wymagania techniczne. Przede wszystkim, metalowe części muf powinny być szczelnie przylutowane do powłok kabli, również wykonanych z metalu. Ze względów bezpieczeństwa konieczne jest też zapewnienie izolacji dla każdej łączonej żyły. Wspólna izolacja jest dopuszczalna tylko w ściśle określonych przypadkach: jeśli napięcie znamionowe nie przekracza 1 kV, a mufa jest wypełniona materiałem o właściwościach uszczelniających i izolacyjnych.
Konieczne jest uwzględnienie obciążalności zwarciowej: łączna dla połączeń metalowych, powłok kabli, żył powrotnych i pancerzy z uziemieniem nie może przekraczać obciążalności zwarciowej łączonych powłok, pancerzy i żył powrotnych. Obowiązkowe jest również wykonanie solidnych połączeń: metalowe powłoki, żyły powrotne i pancerze muszą być metalicznie połączone, nie tylko ze sobą, ale też mufami, głowicami i uziemieniem. Właściwie zaprojektowane łączenia i dobrze wykorzystana praska hydrauliczna pozwalają ograniczyć do minimum przepływ indukowanego w nich prądu.
Jak zapewnić niezbędną ochronę przeciwporażeniową?
Do zachowania bezpieczeństwa niezbędne jest nie tylko właściwe połączenie kabli, ale też zapewnienie ochrony przeciwporażeniowej. Konieczne jest więc wykonanie właściwego uziemienia. Uziemić należy korpusy i podstawy głowic. Zdarza się, że stosowane są bezgłowicowe zakończenia kabli lub głowice są wykonane z materiału izolacyjnego. W takim przypadku, metalowe powłoki, żyły powrotne i pancerze kabli trzeba połączyć z uziemieniem.
Każdy projekt wymaga indywidualnej oceny bezpieczeństwa, dlatego czasami w celu ochrony przeciwporażeniowej wykorzystuje się inne rozwiązania. Dopuszczalne jest odstąpienie od połączenia jednego końca kabla z uziemieniem. Takie wyjście wybiera się szczególnie, aby zapobiec wynoszeniu potencjału elektrycznego poza teren stacji, jeśli dojdzie do zakłócenia. W niektórych przypadkach można również przerwać ciągłość elektryczną. Konieczne jest jednak zapewnienie specjalnych środków ochronnych, zapobiegających porażeniu.
Zasady bezpiecznego przecinania kabli
Prace przy liniach elektroenergetycznych wymagają stosowania się do zasad bezpieczeństwa na każdym kroku, a szczególnie przy takich pracach, jak cięcie. Brakuje pewności, że przygotowany do przecięcia kabel został odpowiednio uziemiony oraz wyłączony na poziomie rozdzielni. Z tego powodu, prace przy cięciu kabli z góry traktuje się jako prace pod napięciem. Konieczne jest więc zastosowanie takich środków bezpieczeństwa, jak rękawice i obuwie elektroizolacyjne, okulary ochronne oraz podesty i dywaniki izolacyjne.
W przypadku linii kablowych, które zostały już oddane do użytku, zawsze należy brać pod uwagę, że pancerz i powłoka mogą być pod napięciem. Odsłoniętego kabla nigdy nie powinno się dotykać, przenosić ani przesuwać. Szczególnie w przypadku kabli o wysokim napięciu, zdarza się, że nawet po wyłączeniu, kabel zachowuje napięcie. Do pracy bezpiecznie można przystąpić dopiero po zmierzeniu, czy kabel nie jest pod napięciem.
Podczas każdej pracy z prądem należy zachować ostrożność, aby uniknąć porażenia. Jeśli jednak mówimy o liniach kablowych, to ryzyko jest jeszcze większe, dlatego konieczne jest stosowanie się do instrukcji: na każdym etapie prac i konserwacji.
