Na każdym etapie układania linii kablowych obowiązują zasady BHP, które zapobiegają nie tylko uszkodzeniu kabli, ale też zagrożeniu zdrowia i życia pracowników. Ze względów bezpieczeństwa przewody transportuje się na bębnach, a podczas ich układania niezbędne są takie elementy wyposażenia, jak rolka do kabli. Jak jednak postępować z bębnami, aby zachować bezpieczeństwo i nie uszkodzić przewodów? W tym artykule przyjrzymy się składowaniu, transportowi i rozwijaniu bębnów kablowych.
Bezpieczny transport bębnów kablowych
Kable elektroenergetyczne, wykorzystywane do układania linii, transportuje się nawinięte na bębnach, których waga może osiągać nawet 8 ton. Ze względu na kształt bębnów konieczne jest więc zabezpieczenie ich przed samoistnym przetaczaniem podczas transportu. Sprawdzają się tutaj kliny, zalecane jest też przewożenie bębnów z osiami ułożonymi poziomo.
Bębny o średnicy do 1,2 metra można odwracać za pomocą obrotnic, a następnie poziomo transportować na paletach. Większe bębny trzeba umieszczać na stojakach dopasowanych do ich wielkości. Najlepiej, jeśli wysokość stojaka wynosi 5% średnicy bębna + 2 centymetry zapasu.
Ze względu na znaczny ciężar, do podnoszenia kabli wykorzystuje się przede wszystkim wózki widłowe, chociaż można też zastosować np. hydrauliczne dźwigi samochodowe. Warto pamiętać, że obie tarcze boczne powinny opierać się o widły.
Zrzucanie bębnów zdecydowanie nie jest dozwolone, dopuszczalne jest jednak toczenie ich na niewielkie odległości. Można się tego podjąć wyłącznie na twardym, płaskim podłożu oraz zgodnie z kierunkiem oznaczonym na bębnie. Toczenie zgodnie z kierunkiem nawinięcia pozwala uniknąć luzowania kabla.
Krótko - i długotrwałe składowanie kabli
Kluczowa jest ochrona kabli przed uszkodzeniem, dlatego podczas ich układania wykorzystuje się włókno szklane do kabli, ale też trzeba zadbać o odpowiednie przechowywanie bębnów kablowych. Podstawą jest uszczelnienie zakończeń kabli – stosuje się tutaj kapturki termokurczliwe, chroniące przed wnikaniem wilgoci. Końce kabli powinno się trwale przymocować do bębna np. za pomocą specjalnych opasek.
Najlepiej składować bębny z osiami położonymi poziomo. Szczególną ostrożność trzeba zachować w niskich temperaturach, ponieważ nawet drobne naprężenie czy uderzenie może prowadzić do uszkodzenia. Zawsze trzeba też sprawdzać stan techniczny konstrukcji bębna, a jeśli pojawiają się ewentualne luzy, na przykład przez działanie promieniowania słonecznego, koniecznie dokręcić śruby montażowe. Ryzykowne jest też np. wbijanie gwoździ czy klamer w tarczę bębna, dlatego trzeba szczególnie uważać, żeby nie uszkodzić kabli. Zalecane postępowanie z kablami jest też uzależnione od ich koloru – przewody zazwyczaj są czarne, ale zdarzają się też kable niestandardowe. Jeżeli nie posiadają powłoki chroniącej przed promieniowaniem UV, należy przykrywać je czarną folią polietylenową lub nawet otuliną przeznaczoną specjalnie do tego celu.
Szczególnie problematyczne jest długotrwałe przechowywanie dlatego, jeśli to tylko możliwe, lepiej go unikać. Składowanie nie powinno też trwać dłużej niż 12 miesięcy. Co najmniej co 3 miesiące trzeba też dokonać dokładnej inspekcji stanu technicznego bębnów i kabli. Konieczne jest też zadbanie o właściwe warunki przechowywania bębnów kablowych: powinny znajdować się na płaskim, twardym podłożu (najlepiej betonie, twardym żwirze lub drewnianych belkach). Bęben nie powinien leżeć, ale stać na tarczach bocznych. Złe przechowywanie może doprowadzić do uszkodzenia konstrukcji bębna, a nawet zniszczenia kabla, przez co nie będzie nadawał się do montażu. Jeżeli panują upały, warto wziąć pod uwagę, że drewno się kurczy, dlatego konieczne może być dokręcenie śrub montażowych. Kable trzeba też chronić przed wilgocią – w razie jakiegokolwiek uszkodzenia, konieczna jest wymiana kapturków termokurczliwych.
Odwijanie kabli z bębnów
Podczas rozwijania bębnów przydają się takie urządzenia, jak podnośnik do kabli, rozwijak czy najazd. Podczas odwijania temperatura nie powinna być niższa niż -5 stopni. Jeżeli praca w takich warunkach jest konieczna, bębny kablowe powinny być przechowywane przez co najmniej 24 godziny w pomieszczeniu o temperaturze powyżej 10 stopni. Najlepiej przed rozpoczęciem odwijania nie tylko zdjąć taśmę lub klamrę zabezpieczającą, ale też dokręcić śruby montażowe. Średnica osi urządzenia do odwijania powinna być co najmniej 5 mm mniejsza od średnicy otworu osi bębna. Trzeba też pilnować stanu technicznego bębna, ponieważ zdarza się, że podczas transportu lub składowania wysuwają się gwoździe i mogą uszkodzić kable. Rozwijak musi być też wyposażony w mechanizmy zapobiegające samoczynnemu odwijaniu kabla – przewód powinien rozwijać się tylko, jeśli jest ciągnięty. Konieczne jest też dostosowanie siły odwijania do materiału wykonania kabla: dla przewodów miedzianych powinna wynosić 5 daN/mm² przekroju, a dla aluminiowych – 3 daN/mm².
Właściwy transport i przechowywanie to nie tylko kwestia bezpieczeństwa, ale też oszczędności, ponieważ błędy mogą prowadzić do uszkodzenia kabli i uniemożliwienia wykorzystania ich przy układaniu linii.
