Koszt poprowadzenia elektroenergetycznej linii kablowej jest wyższy niż w przypadku linii napowietrznych, ale stosuje się je coraz częściej ze względu na większe bezpieczeństwo eksploatacji. Oczywiście, tutaj również obowiązują zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, do których należy się stosować.
Ogólne zasady bezpieczeństwa prac przy liniach kablowych
Podstawą jest jak najszybsza naprawa lub wymiana uszkodzonych fragmentów linii kablowej. Każdy zespół pracowników powinien być wyposażony w apteczkę oraz certyfikowany sprzęt, taki jak uziemiacze, wskaźniki napięcia, hełmy ochronne, linki itp. Są konieczne podczas napraw, podobnie jak takie urządzenia, jak podnośnik kablowy do bezpiecznego układania linii. Tylko nieliczne prace przy liniach kablowych może wykonywać jedna osoba: należą do nich oględziny, kontrola i konserwacja dolnych części konstrukcji wsporczych oraz wymiana i uzupełnianie tablic ostrzegawczych i informacyjnych.
Szczególną ostrożność powinno się zachować podczas prac przy wysokich konstrukcjach wsporczych. Podczas napraw pozostali pracownicy nigdy nie powinni znajdować się bezpośrednio pod konstrukcją. Wszelkie narzędzia trzeba opuszczać i podawać z użyciem zestawu transportowego, a jeśli są to małe przedmioty, powinno korzystać się z worków transportowych. Po zakończeniu prac zawsze trzeba upewnić się, że na miejscu nie zostały żadne narzędzia. Jeśli wysokość konstrukcji wynosi powyżej 2 m, dla bezpieczeństwa konieczne jest zastosowanie szelek z linką czy szelek z pasem biodrowym oraz hełmów ochronnych.
Przy niektórych pracach konieczny jest udział co najmniej dwóch pracowników. Należą do nich roboty spawalnicze, cięcie gazowe i elektryczne czy inne prace związane z zagrożeniem pożarem i wybuchem. W pojedynkę nie powinno się też pracować, jeśli instalacja znajduje się pod napięciem oraz na wysokości powyżej 2 m. Co najmniej dwóch pracowników musi wykonywać roboty w kanałach, tunelach, studniach kablowych i połączonych z nimi pomieszczeniach. Szczególnej ostrożności i minimum dwuosobowego zespołu wymagają też linie, które zostały wyłączone z zasilania, ale krzyżują się z liniami znajdującymi się pod napięciem.
Bezpieczna praca przy usuwaniu uszkodzeń linii kablowych
Uszkodzeń linii kablowych w dużej mierze da się uniknąć, już na etapie układania, do którego wykorzystuje się taki sprzęt, jak podnośnik czy stojak kablowy. Awarii nie da się jednak całkowicie uniknąć, ponieważ żaden materiał nie jest całkowicie oporny na wyeksploatowanie i uszkodzenia. Przed usunięciem uszkodzenia linii kablowej, podstawą jest oczywiście upewnienie się, że linia nie znajduje się pod napięciem. Po zdjęciu uziemień, linię zawsze powinno się traktować, jako pod napięciem.
Zasady bezpiecznych oględzin linii kablowych
Oględziny linii kablowych są niezbędne, aby w porę wykryć ewentualne uszkodzenia i wykonać naprawę lub wymianę, zanim problem stanie się jeszcze poważniejszy. Podczas oględzin również trzeba się jednak stosować się do zasad bezpieczeństwa, takich jak:
- Zakaz wchodzenia na konstrukcje wsporcze i słupy.
- Konieczność sprawdzenia izolatorów i mocowań przewodów przed dotknięciem słupa.
- Po zauważeniu usterki natychmiast należy złożyć meldunek.
- Jeśli istnieje bezpośrednie zagrożenie, od razu należy ostrzec osoby postronne.
Harmonogram oględzin jest zależny od napięcia linii kablowej, materiału, z którego została wykonana izolacja czy zaleceń producenta. Do podstawowych parametrów, które należy sprawdzać, należą przede wszystkim: pomiar rezystancji żył, pomiar rezystancji izolacji, próba napięciowa izolacji czy sprawdzenie układu kontroli ciśnienia oleju.
Szczególnej ostrożności wymagają oględziny prowadzone na liniach w pobliżu dróg, torów kolejowych, zbiorników wodnych i innych szlaków komunikacyjnych. Wymaga to poinformowania zarządu tych dróg oraz zabezpieczenia robót. Środki ostrożności trzeba wykorzystywać również, jeśli do miejsca pracy dostęp mają osoby postronne. Wokół wykopu należy rozstawić barierki ochronne z napisami ostrzegawczymi, a w nocy dodatkowo oznaczyć to miejsce czerwonymi światłami. Poręcze nie mogą znajdować się mniej niż 1 metr od krawędzi wykopu, a ich wysokość nie powinna być mniejsza niż 1,1 m. Jeśli oględziny są prowadzone np. na terenie zakładu pracy, należy wyznaczyć bezpieczne trasy dla ruchu kołowego i pieszego.
Przygotowania wymagają też oględziny linii prowadzonych przez tunele kablowe. Przed wejściem pracowników należy otworzyć minimum 2 włazy na co najmniej 30 minut, aby zapewnić dostęp świeżego powietrza.
Dodatkowym zagrożeniem są prace z użyciem rozgrzanej zalewy kablowej. Wszystkie roboty, takie jak mieszanie, przelewanie czy pomiar temperatury, powinno się wykonywać w okularach i rękawicach ochronnych. Wdrożyć należy również zabezpieczenie przed pożarem, na stanowisku muszą znajdować się gaśnica klasy B i koc gaśniczy z włókniny szklanej.
Linie kablowe są wyjątkowo bezpieczne, ale nie zmienia to faktu, że należy dokonywać ich regularnych oględzin oraz zachowywać ostrożność podczas awarii i wymiany uszkodzonych elementów.
