Linie kablowe wyróżniają się między innymi niższą awaryjnością, ale jeśli już pojawiają się problemy techniczne, naprawa jest bardziej kłopotliwa. Trzeba więc zadbać o bezpieczeństwo podczas układania, na przykład wykorzystując nożyce do kabli. Konieczne jest też dobre zaplanowanie trasy linii kablowej oraz szczególnie dokładne zabezpieczenie kabla w miejscach, gdzie ryzyko uszkodzenia jest wyjątkowo wysokie.
Podstawowe zasady wyznaczania tras linii kablowych
Chociaż linie kablowe wyróżniają się dużą żywotnością, zapewniony musi być dobry dostęp do przewodów. Trasa powinna przebiegać w taki sposób, żeby zminimalizować liczbę skrzyżowań, zbliżeń oraz przejść przez różnego rodzaju przeszkody (np. ściany, stropy). Kiedy kabel znajduje się w ziemi, powinien przebiegać wzdłuż dróg i chodników. Mogą być prowadzone również wzdłuż zbiorników wodnych, o ile miejsce nie jest narażone na podmywanie przez wodę. W szczególnych przypadkach można prowadzić kable przez strefy i pomieszczenia zagrożone pożarem lub wybuchem, ale tylko jeśli są niezbędne do zasilania znajdujących się tam urządzeń.
Do przecinania kabli przydają się nożyce akumulatorowe, ponieważ przewody powinny posiadać powłoki, pancerze i osłony, które chronią przed szkodliwym oddziaływaniem środowiska. Jeżeli pojawia się zagrożenie naprężeniami rozciągającymi, sprawdzają się kable opancerzone drutami. Zdarza się też, że linie są układane w miejscach narażonych na przemieszczanie gruntu oraz pojawianie się prądów błądzących. Konieczne jest wtedy zabezpieczanie ich z użyciem osłon z tworzyw sztucznych. Linie kablowe są tak uniwersalne, że możliwe jest nawet prowadzenie ich pod wodą. Muszą jednak posiadać osłonę antykorozyjną tłoczoną z tworzywa. Szczególną ostrożność należy zachować również przy układaniu kabli w tunelach kablowych, kanałach, osłonach i pomieszczeniach – powinny mieć szczególną odporność na ogień. Zastosowanie zwyczajnych kabli jest dopuszczalne, o ile zastosowana będzie ochrona przeciwpożarowa.
Metody ochrony kabli przed uszkodzeniami
Mimo przemyślanego prowadzenia linii kablowej, nie da się całkowicie uniknąć czynników, które mogą prowadzić do uszkodzeń przewodów. W niektórych miejscach konieczne jest więc zastosowanie specjalnych zabezpieczeń.
Najpowszechniejsze są oczywiście uszkodzenia mechaniczne. Podczas tworzenia linii potrzebna jest wciągarka hydrauliczna, zapewniająca właściwą siłę i prędkość układania. Wszędzie, gdzie pojawiają się naprężenia mechaniczne, kable należy układać w osłonach. Znajdują zastosowanie szczególnie na mostach, wiaduktach, pod drogami i torami oraz na wysokości, na której są dostępne dla osób postronnych. Niektóre kable można układać bez osłon, o ile mają napięcie znamionowe nie większe niż 30 kV oraz znajdują się pod drogami z nawierzchnią możliwą do rozebrania czy pod drogami lokalnymi z nawierzchnią nierozbieralną (o ile równolegle znajduje się wolna osłona otaczająca). Bardzo ważne jest miejsce wyjścia kabla z osłony – trzeba zabezpieczyć go przed zginaniem.
Dostępne są również osłony chroniące przed korozją, prądami błądzącymi i promieniowaniem ultrafioletowym.
Zakończenia i połączenia kabli
Jeżeli napięcie znamionowe kabla nie przekracza 1 kV, najważniejsze jest zabezpieczenie go przed wnikaniem wilgoci do wnętrza. Zakończenia kabli o wyższym napięciu znamionowym wymagają głowic kablowych. Można z tego zrezygnować pod warunkiem, że napięcie nie przekracza 6 kV, a żyły robocze zostaną zabezpieczone przed wnikaniem wilgoci.
Do łączenia kabli wykorzystuje się mufy kablowe. Zarówno mufy, jak i głowice dobiera się ze względu na typ kabla, napięcie znamionowe, przekrój, liczbę żył, warunki zwarciowe i ustaloną obciążalność. Muf nie można stosować wszędzie: wykluczone są miejsca zagrożone wybuchem, pomieszczenia, tunele oraz kanały i szyby kablowe. Jeżeli nie da się tego uniknąć, mufa nie może być wykonana z żeliwa.
Miejsca połączeń to słabe punkty linii kablowej, dlatego muszą być dobrze zabezpieczone: powinny posiadać własną izolację oraz być szczelnie przymocowane do powłoki kabla. Wspólna izolacja jest dopuszczalna wyłącznie, jeśli napięcie znamionowe nie przekracza 1 kV, a wnętrze mufy jest wykonane z materiału zapewniającego dobrą izolację oraz uszczelnienie.
Ochrona przeciwporażeniowa
Konieczne jest też zapewnienie ochrony przeciwporażeniowej, dlatego należy uziemić metalowe części głowic. Jeżeli połączenie z uziemieniem nie jest możliwe, trzeba zastosować inne środki ochrony przed porażeniem. Kiedy stosuje się głowice z materiału izolacyjnego, z uziemieniem należy połączyć metalowe powłoki, żyły powrotne i pancerze kabli. Warto pamiętać, że obciążalność zwarciowa metalowych elementów powłok kabli, żył powrotnych i pancerzy nie może być niższa od obciążalności zwarciowej łączonych powłok, żył powrotnych i pancerzy.
Jedną z zalet linii kablowych jest bezpieczeństwo, jednak żeby tak było, trzeba stosować się do szeregu norm. Właśnie dlatego, linia kablowa musi być odpowiednio zaprojektowana, trzeba też uwzględnić ochronę przed czynnikami, które mogą powodować uszkodzenia.
